Anchorage, Alaskë – Më 15 gusht 2025, presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, dhe presidenti i Rusisë, Vladimir Putin, u takuan në një samit të shumëpritur në Bazën e Përbashkët Ajrore Elmendorf-Richardson në Anchorage, Alaskë.
Ky takim, i pari i drejtpërdrejtë mes dy liderëve që nga viti 2019, u fokusua kryesisht në konfliktin e vazhdueshëm në Ukrainë, i cili ka hyrë në vitin e tretë dhe ka shkaktuar tensione të mëdha globale. Megjithë atmosferën e hapur dhe simbolikën e fortë të takimit, nuk u arrit asnjë marrëveshje konkrete për armëpushim apo zgjidhje të qëndrueshme të konfliktit, duke lënë shumë pyetje pa përgjigje.
Një Skenë Simbolike dhe e Ngarkuar
Samiti u hap me një ceremoni të kujdesshme, ku Trump dhe Putin shkëmbyen një shtrëngim duarsh përpara një platforme të dekoruar me mbishkrimin “ALASKA 2025” dhe moton “Në ndjekje të paqes”. Trump, i cili mbërriti i pari me avionin presidencial Air Force One, priti Putinin, i cili zbriti nga avioni i tij rreth orës 20:50.
Në një lëvizje të pazakontë, Putin pranoi të udhëtonte me Trumpin në limuzinën presidenciale amerikane, “The Beast”, drejt vendit të takimit, një gjest që u interpretua nga disa si shenjë e hapjes diplomatike dhe nga të tjerë si një lëvizje e llogaritur për të treguar barazi mes dy fuqive.
Mediat ruse e quajtën këtë moment një “rikthim të dialogut historik”, ndërsa analistët perëndimorë vunë në dukje se Putin dukej më i relaksuar dhe kontrollues në gjuhën e trupit.Bisedimet, të cilat zgjatën rreth tre orë, fillimisht u zhvilluan në një format të ngushtë, me Trump të shoqëruar nga Sekretari i Shtetit, Marco Rubio, dhe i dërguari i posaçëm, Steve Witkoff, dhe Putin nga ministri i Jashtëm, Sergei Lavrov, dhe këshilltari presidencial, Yuri Ushakov.
Më pas, u përfshinë delegacione më të gjera, përfshirë zyrtarë si Sekretari i Thesarit, Scott Bessent, dhe Sekretari i Mbrojtjes, Pete Hegseth, nga pala amerikane.
Axhenda dhe Sfida e Ukrainës
Qëllimi kryesor i samitit ishte të adresonte luftën në Ukrainë, ku Rusia kontrollon rreth 19% të territorit, përfshirë Krimenë dhe një pjesë të Donbasit. Trump, i cili gjatë fushatës së tij presidenciale premtoi se do të ndalonte luftën “brenda 24 orëve”, u përpoq të ndërmjetësonte një armëpushim të mundshëm. Sipas burimeve, diskutimet përfshinë propozime për lëshime territoriale nga Ukraina, garanci sigurie për të gjitha palët, dhe mundësinë e heqjes së disa sanksioneve ndaj Rusisë.
Rusia, nga ana e saj, ka insistuar në kushte të rrepta, përfshirë neutralitetin e Ukrainës, kufizimin e forcave të saj ushtarake, dhe njohjen e rusishtes si gjuhë zyrtare në disa rajone.Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, i cili nuk u ftua në samit, reagoi me tone të forta, duke e quajtur mungesën e Ukrainës në tryezë “të papranueshme”.
Ai theksoi se çdo marrëveshje pa përfshirjen e Kievit do të minonte sovranitetin e Ukrainës dhe ligjin ndërkombëtar. Zelensky mori mbështetje nga liderë evropianë, përfshirë presidentin francez Emmanuel Macron dhe kryeministrin britanik Keir Starmer, të cilët thanë se paqja e qëndrueshme kërkon përfshirjen e drejtpërdrejtë të Ukrainës dhe respektimin e kufijve të saj të njohur ndërkombëtarisht.
Rezultatet dhe Pasqyrimi në Media
Në konferencën e përbashkët për shtyp pas bisedimeve, Trump dhe Putin shprehën optimizëm të matur, por shmangën detajet specifike. Trump deklaroi: “Kemi bërë përparim të madh, besoj se jemi më afër paqes sesa ishim dje, por ka ende punë për të bërë.” Ai la të kuptohej se një takim i dytë, potencialisht me përfshirjen e Zelenskyt dhe liderëve evropianë, mund të organizohet së shpejti, ndoshta sërish në Alaskë.
Putin, nga ana tjetër, e quajti samitin “konstruktiv” dhe vlerësoi “vullnetin e palës amerikane për të dialoguar”. Ai përmendi lidhjet historike të Rusisë me Alaskën, duke e cilësuar si “një vend me kuptim të veçantë për dialogun ruso-amerikan”.Megjithatë, mungesa e një marrëveshjeje konkrete zhgënjeu disa vëzhgues.
Disa analistë, si Fiona Hill nga Instituti Brookings, sugjeruan se takimi shërbeu më shumë si një mundësi për të dy liderët për të forcuar imazhin e tyre të brendshëm dhe ndërkombëtar, sesa për të zgjidhur konfliktin. Për Putinin, samiti shënoi një fitore simbolike, duke e rikthyer atë në tryezën globale pavarësisht izolimit të shkaktuar nga pushtimi i Ukrainës dhe urdhrit të arrestimit nga Gjykata Ndërkombëtare Penale (ICC), të cilin SHBA-ja nuk e njeh.
Alaska si Vendtakim dhe Reagimet Ndërkombëtare
Zgjedhja e Alaskës si vend për samitin nuk ishte pa domethënie. Shitja e Alaskës nga Rusia tek SHBA-ja në 1867 për 7.2 milionë dollarë mbetet një moment i rëndësishëm historik, dhe Putin e përdori këtë sfond për të theksuar lidhjet e vjetra ruso-amerikane.
Megjithatë, disa ekspertë, si Angela Stent nga Universiteti Georgetown, e kritikuan zgjedhjen e Alaskës, duke argumentuar se ajo mund të interpretohet si një sinjal i gabuar për diskutime mbi kufijtë territorialë, veçanërisht në kontekstin e aneksimit të Krimesë nga Rusia.
Reagimet ndërkombëtare ishin të ndara. Për Rusinë, samiti u portretizua si një sukses diplomatik dhe një shenjë e rikthimit të saj si një fuqi globale. Në Ukrainë dhe Evropë, shqetësimet u përqendruan te mungesa e transparencës dhe frika se Trump mund të bëjë lëshime të njëanshme për të arritur një “marrëveshje të shpejtë”. Kina, një aleat i heshtur i Rusisë, e mirëpriti dialogun, por shmangu komentet për përmbajtjen e bisedimeve.
Çfarë vjen më pas?
Ndërsa samiti përfundoi pa një marrëveshje të qartë, të dy palët ranë dakord të vazhdojnë komunikimin përmes kanaleve diplomatike. Trump sugjeroi se një takim i dytë mund të përfshijë Zelenskyn dhe liderë të tjerë, por pa dhënë një afat kohor të qartë.
Putin, nga ana e tij, la të kuptohej se Rusia do të vazhdojë të ndjekë interesat e saj, duke përfshirë “mbrojtjen e popullsisë rusishtfolëse” në Ukrainë.Për momentin, bota mbetet në pritje të hapave të ardhshëm.
Ukraina vazhdon të luftojë në front, ndërsa presioni ndërkombëtar për një zgjidhje diplomatike rritet. Samiti i Alaskës, ndonëse historik, duket se shërbeu më shumë si një hap simbolik drejt paqes, por pa rezultate konkrete, duke lënë sfidën e Ukrainës të pazgjidhur.
