17 Gusht 2025, Kyiv, Ukrainë – Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ka akuzuar Rusinë se po pengon përpjekjet për t’i dhënë fund luftës, duke refuzuar thirrjet e përsëritura për armëpushim dhe duke vazhduar operacionet ushtarake.
Kjo deklaratë vjen në një kohë kur Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, po ndjek një marrëveshje paqeje të përhershme për të zgjidhur konfliktin që ka hyrë në vitin e tij të tretë e gjysmë, pas samitit të fundit SHBA-Rusi në Anchorage, Alaskë, që përfundoi pa ndonjë marrëveshje konkrete.
Në një postim në platformën X, Zelensky theksoi se Rusia “refuzon thirrjet e shumta për armëpushim dhe ende nuk ka përcaktuar kur do të ndalojë vrasjet”. Ai shtoi se kjo sjellje e Rusisë “e ndërlikon situatën” dhe se mungesa e vullnetit nga Moska për të ndalur sulmet bën të nevojshme “përpjekje të mëdha për të zhvilluar një bashkëjetesë paqësore me fqinjët për dekada të tëra”.
Zelensky nënvizoi se “ndalimi i vrasjeve është një element kyç për t’i dhënë fund luftës” dhe falënderoi partnerët ndërkombëtarë, veçanërisht nga Evropa Veriore dhe shtetet Baltike, për mbështetjen e tyre të vazhdueshme.
Samiti Trump-Putin dhe Ndryshimi i Qëndrimit të SHBA-së
Samiti i 15 gushtit mes Presidentit Trump dhe Presidentit rus Vladimir Putin në Alaskë nuk arriti të sigurojë një armëpushim, pavarësisht pritshmërive të larta. Trump, i cili fillimisht kishte bërë thirrje për një armëpushim të menjëhershëm, ndryshoi qëndrim pas samitit, duke deklaruar në Truth Social se “marrëveshja më e mirë për të ndalur luftën e tmerrshme mes Rusisë dhe Ukrainës është të shkohet direkt drejt një marrëveshje paqeje të përhershme, dhe jo një armëpushim i përkohshëm, i cili shpesh nuk zgjat”.
Sipas raporteve, Trump i ka thënë liderëve evropianë se Putin mund të bëjë “disa lëshime”, por nuk ka dhënë detaje specifike. Ndërkohë, Putin e përshkroi samitin si “shumë të dobishëm” dhe tha se kishte mundësi të paraqiste pozicionin e Rusisë, duke theksuar nevojën për të adresuar “shkaqet rrënjësore” të konfliktit. Megjithatë, sipas analistëve, qëllimi kryesor i Putinit në samit mund të ketë qenë të shtyjë çdo presion për të ndalur luftën, duke e konsideruar takimin një sukses për t’i dhënë fund izolimit ndërkombëtar të Rusisë.
Propozimi për Paqe dhe Presioni ndaj Ukrainës
Sipas disa burimeve, Trump ka sinjalizuar mbështetje për një plan ku Ukraina mund të heqë dorë nga rajoni i Donbasit (Donetsk dhe Luhansk) në këmbim të ngrirjes së linjave të frontit në Zaporizhzhia dhe Kherson. Rusia ka aneksuar ilegalisht Krimenë në 2014 dhe kontrollon pjesën më të madhe të Luhanskut dhe rreth 70% të Donetskut. Zelensky ka refuzuar kategorikisht idenë e lëshimit të territoreve, duke thënë se kjo do të krijonte një bazë për sulme të ardhshme ruse. Ai ka insistuar se çdo marrëveshje paqeje duhet të përfshijë “garanci të besueshme sigurie”, lirimin e të burgosurve të luftës dhe kthimin e fëmijëve të rrëmbyer nga territoret e okupuara.
Zelensky ka bërë të qartë se Ukraina nuk do të pranojë zgjidhje që shkelin Kushtetutën e saj dhe ka theksuar rëndësinë e përfshirjes së liderëve evropianë në çdo negociatë. “Është e rëndësishme që evropianët të jenë të përfshirë në çdo fazë për të siguruar garanci të besueshme sigurie së bashku me Amerikën,” tha ai.
Takimi i Ardhshëm në Uashington
Zelensky do të takohet me Presidentin Trump në Shtëpinë e Bardhë të hënën, më 18 gusht, për të diskutuar detajet e një marrëveshjeje të mundshme paqeje. Ky do të jetë vizita e tij e parë në SHBA që nga një përballje e tensionuar me Trump në shkurt, ku presidenti amerikan e kritikoi Zelenskyn për “mosrespekt” dhe madje pezulloi përkohësisht ndarjen e inteligjencës dhe dërgesat e armëve për Ukrainën.
Trump ka deklaruar se përgjegjësia për të arritur një marrëveshje tani bie mbi Zelenskyn, duke thënë në një intervistë me Fox News se “Rusia është një fuqi e madhe dhe Ukraina jo” dhe se Zelensky duhet të “bëjë një marrëveshje”. Kjo qasje ka shkaktuar shqetësime në mesin e aleatëve evropianë, të cilët insistojnë se Ukraina duhet të ketë të drejtën të vendosë për fatin e saj territorial dhe se kufijtë ndërkombëtarë nuk mund të ndryshohen me forcë.
Reagimet Evropiane dhe Vazhdimi i Luftës
Liderët evropianë, përfshirë Presidentin francez Emmanuel Macron, Kancelarin gjerman Friedrich Merz, dhe Kryeministrin britanik Keir Starmer, kanë shprehur mbështetje për përpjekjet e Trump, por kanë theksuar se çdo marrëveshje duhet të përfshijë Zelenskyn dhe të respektojë sovranitetin e Ukrainës. Një deklaratë e përbashkët nga liderët e Francës, Gjermanisë, Italisë, Britanisë, Finlandës, Polonisë dhe Bashkimit Evropian tha se “Ukraina duhet të ketë garanci sigurie të forta” dhe se “kufijtë ndërkombëtarë nuk mund të ndryshohen me forcë”.
Ndërkohë, lufta vazhdon me intensitet në vijën e frontit prej 1,000 kilometrash. Sipas raportimeve, Rusia ka përshpejtuar avancimet e saj që nga pranvera, duke kapur më shumë territor sesa në fazat e hershme të luftës. Të premten, gjatë samitit në Alaskë, Rusia dhe Ukraina vazhduan sulmet me dronë, me Ukrainën që raportoi katër të vdekur nga sulmet ruse me 85 dronë Shahed dhe një raketë balistike.
Reagimet në Ukrainë dhe Ndërkombëtare
Në Kyiv, pamjet e Trump që mirëpriti Putinin me tapet të kuq dhe një fluturim të avionit B-2 shkaktuan zemërim. Një veteran nga Donetsku, Serhii Orlyk, i përshkroi skenat si “të tmerrshme” dhe “të pakuptimta”. Kritikët, përfshirë senatoren amerikane Tammy Duckworth, shprehën shqetësim se samiti i Alaskës i dha Putinit një platformë për të fituar legjitimitet, pavarësisht akuzave për krime lufte nga Gjykata Ndërkombëtare Penale.
Ndërkohë, Rusia ka përshëndetur samitin si një “përparim” në rivendosjen e dialogut të nivelit të lartë me SHBA-në. Ish-presidenti rus Dmitry Medvedev tha se takimi shënoi fundin e izolimit ndërkombëtar të Putinit, duke e cilësuar atë si një nga dy liderët globalë.
Përfundim
Takimi i ardhshëm mes Zelenskyt dhe Trump në Uashington shihet si një moment vendimtar për të ardhmen e negociatave të paqes. Zelensky ka bërë të qartë se Ukraina do të punojë “me përpjekje maksimale për të arritur paqen”, por ka paralajmëruar se çdo zgjidhje duhet të jetë e drejtë dhe e qëndrueshme. Ndërkohë, presioni ndërkombëtar për të mbajtur Rusinë përgjegjëse dhe për të mbrojtur sovranitetin e Ukrainës mbetet i lartë, ndërsa lufta vazhdon të sjellë pasoja të rënda humanitare dhe gjeopolitike.
