Nga Evarist Beqiri/Në një kohë kur perandoritë heshtnin zërin e të shtypurve dhe masakrat justifikoheshin si politikë shtetërore, Ismail Qemal Vlora zgjodhi një rrugë tjetër, rrugën e guximit moral.
Si një burrë shteti osman, ai refuzoi shfarosjen e armenëve, dënoi skallavërimin e çerkezëve në Rumani dhe përdori diplomacinë për të zbutur konfliktet sektare në Jeruzalem, Siri dhe Liban. Ai qëndroi përkrah hebrenjve, druzëve dhe komuniteteve të tjera të përndjekura, në një kohë kur një qëndrim i tillë nënkuptonte rrezik të madh personal.
Guximi i tij ishte aq i thellë, sa emri i tij është përfshirë në librin “Stars and Sand” të Joseph L. Baron, i cili nderon ata që mbrojtën jetën dhe dinjitetin e popullit hebre gjatë historisë.
Gaza. Ukraina. Sudani. Përsëri po shohim krime dhe mizori që shpalosen para syve tanë. Përsëri shumë heshtin. Heshtja e institucioneve kombëtare dhe ndërkombëtare është shurdhuese. Vonesat janë vdekjeprurëse. Bota duhet të veprojë tani, jo për kujtim, jo për shfajësim, por për mbrojtjen e jetës dhe dinjitetit njerëzor. Si mund të shfaroset një popullsi e tërë për shkak të besimit fetar apo të racës!?
Trashëgimia e Ismail Qemalit na kujton se historia nuk i harron ata që qëndruan duarkryq, por nderon ata që u ngritën në këmbë. Sot, të drejtat e njeriut po nëpërkëmben në heshtje dhe bota përballet me një pyetje të thjeshtë, por të frikshme: Kush do të qëndrojë tani?
Ismail Qemal Vlora na kujton se udhëheqja e vërtetë nuk është mbijetesë, është sakrificë. Nuk është neutralitet, por zgjedhje për drejtësi, pikërisht atëherë kur kjo ka koston më të lartë. Trashëgimia e tij nuk kërkon që të admirohet, por që të ndiqet.
Koha për të reaguar nuk është nesër. Është tani.
