Aleksandër Dugin dhe euroazianizmi rus!

Nga Fatjon Malaj/ Aleksandër Dugin, emrin e të cilit e dëgjuam sërish me sulmin ndaj vajzës së tij më 20 gusht, njihet në botë dhe Perëndim si “truri i Putinit” dhe shihet si arkitekti i politikave të jashtme të Rusisë pas vitit 2007. I shoqëruar me euroazianizmin bashkëkohor, ky mendimtar rus në fakt nuk është pltësishtë i njohur jashtë vendit të tij.

Duke e përshtatur euroazianizmin klasik, i cili lindi si përgjigje ndaj krizës së identitetit në të cilën ka qenë intelektualiteti rus në dy shekujt e fundit, me kushtet e viteve 1990 dhe 2000, Dugin është në fakt një mendimtar me ndikim të kufizuar, por të rëndësishëm. Por nëse ky efekt arrin në Kremlin situata kthehet në rrezikshmërishtë të diskutueshme.

Euroazianizmi rus, rrënjët e të cilit bazohen në intelektualët që u larguan nga Rusia pas Revolucionit Bolshevik, u shndërrua në një mjet kundër hegjemonisë perëndimore, e cila u ndikua nga ideologji dhe zhvillime të ndryshme gjeopolitike me rënien e Bashkimit Sovjetik.

Euroazianizmi klasik në fakt është fiksionalizuar nga mendimtarët rusë anti-BRSS që nga fillimi i viteve 1920. Ajo në thelb hedh poshtë pikëpamjen e Rusisë si thjesht evropiane dhe e sheh Rusinë si një qytetërim si trashëgimtare të perandorive të fuqishme në Evropë dhe Azi. Prandaj, Rusia përvetësoi si kulturat perëndimore ashtu edhe ato shterpë dhe kombinoi fatin e saj si qytetërim universal me fatin e kontinentit Euroaziatik. Ndër figurat e shquara të këtij brezi të parë të mendimit euroaziatik janë, gjuhëtari dhe historiani Princi Nikolay Trubetskoy (1890-1938), ekonomisti Pyotr Savitskiy (1895-1968), kritiku muzikor Pyotr Suvchinskiy (1892-1985), teologu Florovskiyii. (1893-1979), historiani Georgiy Vernadskiy (1887-1973), Lev Karsavin (1882-1952) dhe filozofi Ivan Ilyin (1883-1954).

Euroazianizmi në shekuj; përzjeu identitetin rus me perandoritë e historike dhe u shndërrua në një projekt imperialist me ndikimin e grupeve nacionaliste, konservatore dhe të ekstremit të djathtë. Një rol të rëndësishëm në këtë luajti edhe humbja e kufirit dhe e popullsisë me rënien e Bashkimit Sovjetik.

Me ndryshimin rrënjësor të rendit botëror në vitet 1990, Euroazianizmi Klasik u shndërrua në një projekt konservator, mistik-imperialist i quajtur edhe “Neo-Eurazianizëm”. Tre emra të rëndësishëm, u përfshinë duke filluar me historianin Lev Gumilyov (1912-1992), filozofin Aleksandr Panarin (1940-2003) dhe Aleksandër Dugin.

Megjithatë, as qasja historike, deterministe e Gumilyov që ndoqi gjurmët e euroazianizmit klasik, as interpretimi euroaziatik i Panarin, i cili i kërkoi Rusisë të vendoste një “rend shumëpolar” të ri kundër rendit të vetëm botëror të përqendruar te SHBA në epokën post-sovjetike, nuk bënë  të flitej  aq sa për idetë e Duginit. Dugin në mediat vendase dhe të huaja cilësohet si “truri i Putinit”.

Kush është Aleksandër Dugin?

Dugin, i cili vinte nga një familje ushtarake, u përjashtua nga instituti i aviacionit,dhe filloi interesimin për okultizmin në bibliotekat që i frekuentonte në rininë e tij, Dugin kundërshtimin e tij ndaj komunizmit e filloi në vitet 1980.

Në vitin 1993, ai themeloi Partinë Kombëtare Bolshevike me ideologun dhe mendimtarin nacionalist, antikomunist Eduard Limonov (1943-2020), me të cilin ndante pikëpamje të ngushta në atë kohë. Megjithëse ndikimi i Duginit në këtë rreth politik përfundoi në fund të viteve 1990, ndikimi i tij intelektual në qarqet më të gjera filloi të rritet rreth kësaj kohe.

Pikërisht me “Lëvizjen Ndërkombëtare Euroaziatike” (Mejdunarodnoe Evraziyskoe dvijenie) që Dugin themeloi më 21 dhjetor 2001, emri i tij filloi të dëgjohej. Por ky ndikim fillestar ishte i kufizuar.

Pavarësisht etiketës “Euraziatike”, Dugin e përshkruan veten si “tradicionalist” dhe burimet e tij intelektuale përfshijnë tradicionalistë si René Guénon (1886-1951), Julius Evola (1898-1974), Carl Schmitt (1888-1985)7 dhe Osëaldng. (1880-1936) dhe figura kyçe nga e djathta e re evropiane, si Alain de Benoist (l. 1943).

Duke iu referuar identitetit, historisë dhe kishës ruse në veprat dhe bisedat e tij të përditshme dhe të karikaturuara si “rus, euroaziatik”, mendimi i Duginit është në të vërtetë më i ndërlikuar nga sa duket.

Në thelb të të menduarit e Duginit janë gjeopolitika, konspiracioni, historia, gjeografia dhe madje edhe okultizmi. Rrjedhimisht sipas mendimit të tij, ekziston një “luftë okulte” midis disa grupeve që  mund t’ë quhen euroazianë dhe atlantikë. Në këtë luftë historiko-civile, Rusia Ortodokse, ndërkohë që fiton forcë nga statusi i saj prej fuqisë tokësore, duhet të bëhet një fuqi detare, të vendosë një rend botëror multipolar dhe të mbrojë rendin e saj të brendshëm multikulturor këtë e tregoi me pushtimin e Krimesë në vitin 2014.

Me mbështetjen e Rusisë së Putinit, mbështetjen e kapitalit financiar global dhe stabilizimin e tablosë optimiste ekonomike të viteve 2000, idetë e Duginit, të teorizuara më parë edhe nga mendimtarë si Panarin dhe Ilyin, u kthyen në një mjet të dobishëm për Kremlinin, idetë e të cilit më parë shpërfilleshin e sfidoheshin nga hegjemonia perëndimore. Kështu, euroazianizmi bashkëkohor është bërë një ideologji që stimulon ndjenjat kombëtare në këtë vend, synon të bashkojë shtetet dhe kombet aleate jashtë vendit dhe në fund të fundit shpreh qëllimet perandorake të Rusisë së re.

Megjithatë, “Eurazianizmi” i Duginit nuk u pëlqeu masave as në Kremlin dhe as në Rusi. Qasja tradicionaliste e mendimit të Duginit, simpatia për teoricienët që lavdëruan racën ariane dhe struktura e saj komplekse duket se kanë luajtur një rol të rëndësishëm në këtë. Nga ana tjetër, pretendimet se vepra e Duginit me titull Bazat e Gjeopolitikës (Osnoviy Geopolitiki), të cilën ai e ka shkruar në vitin 1997, është përgatitur me kontributet e stafeve ultranacionaliste ruse Në këtë vepër përforcohet ideja se i ashtuquajturi “truri i Putinit” Aleksandër Dufin në fakt ishte lexuar intensivisht dhe mbështetur nga qarqet ushtarake dhe militariste ruse.

Dugin nuk ka asnjë marrëdhënie zyrtare me Kremlinin, përveç kësaj afinitetit intelektual, sistemit antihegjemonist të mendimit që mbron idenë e një bote shumëpolare.

Duke duartrokitur operacionet ruse të 2014 dhe 2022, për të cilat ai deklaroi se SHBA (“Atlanticistët”) e kufizuan ndikimin e tyre në kontinentin Euroaziatik dhe i dhanë një goditje SHBA.

Dugin bëri deklarata paralele me projektin perandorak të Putinit, edhe nëse duket jashtë kontaktit. “Ukrainasit, Bjellorusët, kazakët, armenët, dhe azerbajxhanasit dhe gjeorgjianët do të jenë me ne siç kanë qenë më parë edhe tani,” deklaron Dugin, duke kujtuar fjalimet e Putinit në ish-shtetet sovjetike që nga shkurti i vitit 2022.

Vrasja e Daryas: Çfarë do të ndohë më pas me frontin perëndimor?

Vajza 29-vjeçare e Dugin, Darya (1992-2022), u vra në një atentat në zemër të Moskës më 20 gusht. Duke ndjekur gjurmët e të atit, Darya mori pjesë në Lëvizjen Ndërkombëtare Euroaziatike; Ajo punoi si gazetare për RT dhe Tsargrad TV. Ajo u vendos në listën e sanksioneve për përfshirje në akte “dezinformuese” në kanalin në pronësi të Yevgeniy Prigojin (l. 1961), kreut të grupit Ëagner pas pushtimit të Ukrainës nga ana e qeverisë britanike dhe Departamentit të Thesarit të SHBA-së.

Inteligjenca ruse pretendon se personi që vrau Duginën ishte një shtetase ukrainase e quajtur Natalija Vovk e cila mbas atentatit iku në Estoni. Në fakt, ata që deklaruan se Darya Dugina përdorte shprehje që çnjerëzojnë ukrainasit dhe kryen krime lufte në platforma të ndryshme, iu afruan këtij atentati me gjakftohtësi. Nga ana tjetër, Dugin tha se vajza e tij u vra në “aktin terrorist të regjimit nazist ukrainas”, dhe një deklaratë të ngjashme bëri edhe lideri i Republikës Popullore të Donetskut. Përgjigja e Putinit ndaj këtyre akuzave, të cilat Kievi i mohoi, ishte t’i jepte Duginës një medalje trimërie më 23 gusht.

Me këtë atentat synohej t’i jepej një mesazh babait të vajzës Aleksandër Duginit? Sigurisht, objektivi këtu nuk është vetëm Dugin por edhe Kremlini. Me këtë vrasje, që duket se do të çojë në një spastrim në inteligjencën ruse, u vu në shënjestër emri më i njohur i euroazianizmit në Perëndim, i cili u kthye në një projekt antihegjemonist në duart e carit të ri rus. Kështu, e jo vetëm Darja Dugina, e cila ka reaguar me retorikën e saj që nga fillimi i luftës, por edhe vetë projekti është vënë në shënjestër.

Leave a Reply

Your email address will not be published.